De huisarts ondersteund

samenvatting

Van Son L, Vrijhoef H, Crebolder H, Van Hoef L, Beusmans G.

De huisarts ondersteund. Een RCT naar het effect van een praktijkondersteuner bij astma, COPD en diabetes. Huisarts Wet 2004;47(1):15-21.

Doel Het onderzoeken van het effect van de inzet van een praktijkverpleegkundige in de zorg voor mensen met diabetes mellitus type 2, astma of COPD op de kwaliteit van zorg en op de werklast van de huisarts.

Methoden Zeven huisartsen van twee academische Maastrichtse gezondheidscentra met in totaal 9000 patiënten selecteerden van januari 2000-april 2001 op basis van HIS- en medicatiegegevens 530 patiënten die voor astma, COPD of diabetes mellitus type 2 in hun huisartsenpraktijk onder behandeling waren.

Behandeling bij een medisch specialist, ernstige comorbiditeit, diabetes mellitus type 1 en insulinegebruik waren exclusiecriteria.

Patiënten werd schriftelijk gevraagd aan het onderzoek deel te nemen. Van de astma/COPD-patiënten namen er uiteindelijk 138 deel aan het onderzoek; bij de diabetespatiënten waren dat er 111. Toewijzing aan de interventie- of controlegroep vond plaats op basis van de volgorde van ontvangst van het informedconsentformulier.

De huisartsen gaven patiënten in de controlegroep reguliere zorg; de praktijkondersteuners voerden regelmatige controles uit bij de patiënten in de interventiegroep.

Resultaten De FEV1 bleek bij de COPD-interventiegroep na één jaar significant verbeterd, bij de controlegroep niet. Eenzelfde verschil gold voor de tevredenheid voor de ontvangen zorg van de interventiegroepen bij astma en COPD. Het aantal diabetespatiënten dat na één jaar goed was ingesteld, was in de interventiegroep beduidend groter dan in de controlegroep. Op andere gezondheidsparameters waren er voor diabetespatiënten geen verschillen. De werklast van de huisarts nam bij diabetes af, terwijl deze bij astma en COPD toenam.

Conclusie De praktijkondersteuner kan op verantwoorde wijze taken overnemen van de huisarts. Zij kan door een betere toepassing van bestaande richtlijnen de kwaliteit van de zorg verhogen en de huisarts direct ontlasten door spreekuren over te nemen.

Abstract

Van Son L, Vrijhoef VB, Crebolder H, Van Hoef L, Beusmans G. Support for the general practitioner. An exploration of the effect of the practice nurse on the care of asthma, COPD and diabetes patients. Huisarts Wet 2004;47(1):15-21.

Objective To evaluate the effects of the general practice nurse on care given to patients with diabetes type 2, asthma or COPD and on the workload of the general practitioner.

Methods From January 2000 to April 2001 seven GPs working in two academic health centres in Maastricht (NL) with a total of 9,000 patients used HIS and medication data to select 530 patients being treated by their GP for asthma, COPD or type 2 diabetes mellitus. Exclusion criteria were: treatment under a medical specialist, serious comorbidity, diabetes type 1 and use of insulin. Patients were approached in writing with a request to take part in the study. The final figure of asthma/COPD patients was 138 while the diabetes patients numbered 111. Patients were assigned to the intervention or control group on the basis of the order in which the informed consent forms were returned. The patients in the control group received the usual treatment from their GP; the general practice nurses carried out regular checks on the intervention group patients.

Results The FEV1 of the patients in the COPD intervention group showed significant improvement after a year; this was not the case in the control group. A similar difference was seen as regards patient satisfaction with the care provided in the asthma and COPD intervention groups. The number of diabetes patients well adjusted after a year was considerably greater in the intervention group than in the control group. The diabetes patients showed no differences as regards other health parameters. The GP’s workload was reduced in the case of the diabetes patients, while it increased as far as the asthma and COPD patients were concerned.

Conclusion The practice nurse can responsibly take over tasks from the GP. By a better application of the current guidelines she can improve the quality of the care and directly diminish the GP’s workload by taking over consultations.