Filamentous and polyhedral virus-like particles in Boletus edulis

Abstract

In the north-east and east of the Netherlands a disease ofBoletus edulis was noticed. Symptoms are described. The name ‘little-cap disease’ is proposed. In all cell-free preparations made from diseased, but also from healthy carpophores polyhedral virus-like particles about 33 nm and 42 nm in diameter were observed, the 33 nm particles prevailing. Occasionally a few polyheral particles of about 28 nm were isolated from healthy and diseased carpophores. Some healthy and diseased mushroom samples yielded filamentous virus-like particles about 500 nm long and 13 nm wide, with an axial canal. To our knowledge no other filamentous virus-like particles have been isolated from fungi so far. The role of the virus-like particles inB. edulis and the cause of ‘little-cap disease’ are still unknown.

Samenvatting

In het noordoosten en het oosten van Nederland werd een ziekte waargenomen in eekhoorntjesbrood,Boletus edulis, waarvan de symptomen worden beschreven. Naar het meest karakteristieke symptoom wordt de naam ‘kleine-hoedjesziekte’ voorgesteld. Aangezien een analoog ziektebeeld voorkomt bij viruszieke champignons en ook beschreven is voor enkele wilde paddestoelen, die waarschijnlijk virusziek zijn, werden zieke boleten onderzocht op de aanwezigheid van virus. In celvrije preparaten van zieke, maar ook van gezonde boleten werden steeds veelvlakkige virusachtige deeltjes gevonden met doorsneden van 33 en 42 nm; de 33 nm-deeltjes waren het talrijkste. Af en toe werden uit gezond en ziek materiaal weinige veelvlakkige deeltjes van 28 nm geïsoleerd. Enkele monsters van gezonde zowel als van zieke boleten, leverden preparaten op met draadvormige deeltjes van ongeveer 500 nm lang en 13 nm dik, voorzien van een centrale holte. De betekenis van de virusachtige deeltjes inB. edulis en de oorzaak van de ‘kleine-hoedjesziekte’ zijn nog duister.

Uit schimmels werden nog niet eerder draadvormige virusachtige deeltjes geïsoleerd. De draadvormige deeltjes uitB. edulis vertonen uiterlijk overeenkomst met virussen uit de aardappelvirus X-groep (Potexvirus groep).